Uitvaartspeech

Hoe maak ik een speech, een levensverhaal?

Een zelfgemaakt verhaal of gedicht over het leven van de overledene is het meest persoonlijke onderdeel van een uitvaart. Vanwege alle emoties is het echter voor veel mensen moeilijk waarmee ze moeten beginnen en over welke delen van het leven van de overledene het verhaal zou moeten gaan.

Het is moeilijk om hierin keuzes te maken, het hele leven past niet in een paar minuten. Door het lezen van de vragen onderaan deze pagina kunt u misschien gemakkelijker een paar belangrijke periodes of gebeurtenissen uitkiezen. U kunt het verhaal richten tot de mensen in de aula/kerk of tot de overledene zelf. Maak een selectie en ga niet schrijven in ‘telex stijl’. Schrijf of typ de zinnen volledig en groot, dan kunt u het gewoon ‘voorlezen’. Oefen de tekst door hardop te lezen. Spreken in het openbaar is niet voor iedereen even gemakkelijk. Mensen zijn soms bang om emotioneel te worden, spreek met iemand af dat als het echt niet meer gaat hij/zij het over kan nemen. Meestal lukt het wel, vaak is het laatste stukje het moeilijkste. Spreek niet te snel en probeer niet te dichtbij of te ver van de microfoon te gaan staan. Meer tips kunt u ook vinden op:  'grafrede schrijven.doc' (afkomstig van de site: http://www.sip.be/godsdienst/themissinglink/krantenart/lijden_dood/Grafrede_schrijven.doc Wanneer u symboliek wilt gebruiken in uw verhaal, dan kunt u kijken op de site: http://www.uitvaart-weetjes.nl/info/betekenissen/6/betekenis-bloemen/

Kijk onder 'tips voor kinderen' voor kinderspeeches

Hulp nodig?

Heeft u moeite om uw gevoelens op papier te zetten of denkt u dat het u niet lukt om uw verhaal zelf voor te dragen?

Funerair sprekers, uitvaartverzorgers en ritueelbegeleiders

De uitvaartverzorger kan de speech verzorgen, maar u kunt ook iemand vragen van bijv. Humanitas. Sprekers van een vrijwilligersorganisatie (onkostenvergoeding gemiddeld ook ongeveer € 185,-) kunt u meestal niet zelf uitkiezen.  De overkoepelende organisatie stuurt iemand. Zij geven ook vaak ondersteunende uitvaartadviezen.

Ritueelbegeleiders verzorgen meestal de gehele afscheidsdienst, dus ook de rituelen en symbolen eromheen. De prijzen van een ritueelbegeleider zijn erg verschillend, sommigen zijn per uur in te huren, anderen per dienst. Vraag gewoon vooraf naar de kosten.

Naar mijn mening is een kort 'kennismakingsgesprek' erg belangrijk als u iemand vraagt om een afscheidsspeech voor te dragen.

De auteur van het boek over levensverhalen: http://www.jankoopman.nu/ , Jan Koopman,is funerair spreker.

'Levensverhalen van gewone en bijzondere mensen' In dit boek vindt u zeventien prachtige, levensechte verhalen van onlangs overleden mensen. ISBN 978-90-8548-221-5 Prijs: € 12,95. Het begon allemaal met de dood van zijn eigen zoontje aan wiegendood. Toen ervoer auteur Jan Koopman hoe belangrijk afscheid nemen eigenlijk is. Of zoals hij altijd zegt: Een goed afscheid is de geboorte van een mooie herinnering.  Wilt u meer informatie of een exemplaar van het boek bestellen, dan kunt u contact opnemen met Sjoerd de Boer, sjoerd@bureauredactioneel.nl, Tel. 06-281 75 123

Vragenlijst voor aanknopingspunten

Het is mogelijk om met behulp van familie/vrienden een speech te maken uit '30 belangrijke vragen uit het leven van de overledene'. Van deze vragen kan men een aantal gaan gebruiken om zo te komen tot een tekst om tijdens de uitvaartceremonie (een samenvatting). Daarna is het een waardevol document om te bewaren. Voor het uitwerken een apart papier gebruiken of gelijk verwerken in de computer. (U kunt dit document ook gebruiken als handleiding voor de ingehuurde spreker.)  

1. Geboortedag, geboorteplaats (wie waren erbij en was er nog een speciale gebeurtenis op die dag)?
2. De familie van de overledene (voornaam, achternaam, beroep, vader/moeder en ook van broers en zussen namen en evt. geboortedata en nationaliteit)?
3. De familie van moeder (naam en beroep oma en opa, aantal kinderen, overledenen in die familie, verdere belangrijk punten)?
4. De familie van vader (naam en beroep oma en opa, aantal kinderen, overledenen in die familie, verdere belangrijke punten)?
5. Het eerste levensjaar (bijzonderheden in eerste levensjaar, vaardigheden, andere belangrijke dingen)?
6. Wat valt er verder te vertellen over de verschillende leeftijdsgroepen (babytijd, peuter/kleutertijd, kindertijd, jeugd/puberteit, jongvolwassenheid, volwassenheid, vroege ouderdom en ouderdom)?
7. School (naam en plaats, vond hij/zij dit leuk/niet leuk, met welke leerkracht had hij/zij goede contacten, welke leerkracht was niet leuk, welke schoolvrienden heeft hij/zij ontmoet, wat heeft hij/zij hier geleerd)?
8. Het ouderlijk huis (staat/stond in.., zo zag de kamer eruit in jaartal, wat was de fijnste plek)?
9. Het contact met ouders/familie (vooral contact met, wie is belangrijk, wat betekenden ze voor hem/haar)?
10. Verhalen over de familie (typische familiegewoontes of trekjes, bij welke gelegenheden kwam men bij elkaar, zijn er verder nog opvallende waarden en normen?)?
11. Uit huis/zelfstandig wonen (Wanneer is hij/zij uit huis gegaan, de reden hiervan, was hij/zij hier blij over of onwennig, wat vonden ouders/broers/zussen hiervan?)?
12. Plaatsen waar hij/zij gewoond heeft (data van-tot, wie waren de belangrijkste mensen uit die periode)?
13. Wonen op het laatste adres (adres, plaats, vanaf wanneer, wat was belangrijk; eigen plek, welke meubels of voorwerpen)?
14. Heeft hij/zij in het ziekenhuis gelegen (datum naam ziekenhuis, waarom moest hij/zij hierheen, herinneringen, andere belangrijke gebeurtenissen rondom deze periode)?
15. Was er een geestelijke en/of lichamelijke beperking waarmee rekening gehouden moest worden, had hij/zij pijn of was ziek gedurende de laatste levensperiode, was dit te zien of te merken aan hem/haar, wat vond hij/zij vervelend of fijn, komen er bepaalde ziektes/handicaps voor in de familie)?
16. Speciale eetgewoontes (voorkeuren voor soort eten, lievelingseten, favoriete restaurants, drinken)?
17. Kleding (lievelingskleren, hekel aan, wat vond hij/zij mooie kleuren)?
18. Het geloof of levensbeschouwing (hoe gingen ouders hiermee om, was de opvoeding streng of niet, welke gebeurtenissen, gebruiken, feestdagen, voorschriften, regels of richtlijnen, waren belangrijk voor hem/haar)?
19. Werk en/of dagbesteding (heden en evt. over vroeger) Periode van-tot, collega’s/contacten, verdere info)
20. Hoe ging hij/zij met anderen om (sociale omgang/contacten) ?
21. De vrienden en vriendinnen, uit de buurt, van school , sport, werk , wat voor bijzondere band had hij of zij met bepaalde personen?
22. Eventuele begeleiders en hulpverleners (waar had hij/zij speciale band mee)?
23. Overzicht van de belangrijkste mensen uit zijn/haar leven, ook van overleden personen?
24. Wat deed hij/zij graag in de vrije tijd (hobby’s, sport, vrijwilligerswerk, vakantie locaties, met wie)?
25. Wat was een speciale dag uit zijn/haar leven en waarom(datum)?
26. Had hij/zij een band met de natuur en/of milieu (band met dieren)?
27. Noem eens een paar bijzondere ervaringen (wat heeft indruk gemaakt, belangrijkste voor hem/haar, droomde over, werd vrolijk of verdrietig door, was liever samen of alleen, had vertrouwen of niet, was hij/zij gelukkig, opgewekt, verdrietig, positief, negatief, op welke momenten)?
28. Verhalen van anderen over hem/haar (met naam/datum)?
29. Wat verder nog van belang is om te vertellen over de overledene….?
30. Welke wensen had hij/zij (voor zover mogelijk) t.a.v. het eigen overlijden, in de laatste levensfase zou hij/zij eigenlijk graag…)?

(Het idee voor een vragenlijst, kon ik beter vormgeven na het lezen van: ‘Het Levensboek’ van de firma Damon, gemaakt voor de Stichting Novo, voor mensen met een verstandelijke beperking) Indien iemand nog vragen heeft, stuur een mail naar: alteruitvaart@gmail.com